Spataderen (varices)
Heb je duidelijk zichtbare blauwe en verdikte of voelbare, wat kronkelige aderen op je benen? Dat zijn spataderen. Meestal veroorzaken ze geen klachten, maar je vindt ze misschien wel storend of ontsierend.
Kenmerken en symptomen
- vergrote, opgezette, knobbelige kluwens paarse aderen;
- oedeem (opgezette benen);
- pijn of zwaar gevoel in de benen;
- jeukende huid boven de spataderen;
- huidverkleuring en zweren aan de binnenkant van de enkels in gevorderde gevallen.
Een spatader is een abnormale verwijding van een ader. Ze komen veel voor; meer bij vrouwen dan bij mannen. Aders zorgen ervoor dat het bloed vanuit de weefsels naar je hart wordt vervoerd. Het bloed moet omhoog gepompt worden tegen de zwaartekracht in. De kleppen in je aders zorgen dat het bloed niet terug de ader in kan stromen.
In het algemeen wordt pas over spataderen gesproken wanneer aan de benen duidelijk zichtbare blauwe en verdikte of voelbare, wat kronkelig verlopende aderen aanwezig zijn. Al naar gelang de vorm en de grootte van deze abnormale aderen kunnen verschillende typen onderscheiden worden. Naarmate je ouder wordt krijgen steeds meer mensen in meer of mindere mate last van spataderen.
Spataderen komen meestal in de benen voor. In veel gevallen veroorzaken ze geen klachten, maar worden ze alleen als storend of lelijk ervaren. Als de spataderen klachten geven, is dat meestal in de vorm van een moe, loom en zwaar gevoel in de benen. Soms ervaart men ook trillingen in de benen. Men kan de benen dan niet goed stil houden in bed (?restless legs?) of men heeft het gevoel dat iets over de benen kruipt.
Ook zwangere vrouwen krijgen soms spataderen. Onder invloed van het hormoon progesteron verslappen de aderen in de benen, waardoor toch bloed kan terugstromen. Dan ontstaat een spatader. Tevens neemt de baarmoeder in grootte toe en wordt hierdoor de druk op de aders ook groter.
Oorzaken
- chronische obstructie in een ader;
- erfelijke factoren spelen een rol;
- zwangerschap;
- langdurig staan of zitten;
- overgewicht;
- gebrek aan lichaamsbeweging;
- ouderdom.
Behandeling
Raadpleeg je huisarts als de spataderen je normale dagelijkse activiteiten belemmeren of wanneer je wondjes hebt in de huid boven je spataderen. Je huisarts verwijst je mogelijk door voor een steunkous die de bloedcirculatie verbetert. Je kunt voor het aanmeten van deze steunkousen een afspraak met ons maken.
Tips
- zorg voor een gezond gewicht;
- neem voldoende lichaamsbeweging;
- niet te lang staan of zitten;
- til je benen enkele keren per dag boven heupniveau;
- niet met gekruiste benen zitten;
- geen te nauwe schoenen, riemen of andere afknellende kleding dragen.